Creative writing publicystycznych tekstów dziennikarskich

Na polskim rynku wydawniczym nadal odczuwa się brak szerokiej oferty nowoczesnych, a przy tym profesjonalnie przygotowanych publikacji, uczących współczesnego warsztatu dziennikarskiego. Proponowane dzieło, autorstwa Piotra Lewandowskiego, ma tą szczególną wartość, iż napisane jest z ogromnym wyczuciem dla problemów warsztatowych przed jakimi staje młody adept sztuki dziennikarskiej. Ma mu służyć i ułatwiać profesjonalizację jego warsztatu pracy. Dzieło to tworzy oczywistą całość z pierwszą pracą P. Lewandowskiego, poświęconą praktyce dziennikarskiej ("Creative writing informacyjnych tekstów dziennikarskich") i jest jego naturalną kontynuacją.

Również i tym razem Autor kładzie silny nacisk na ukazanie jak istotną rolę w pracy dziennikarza odgrywa kreatywność - w tym szczególnym wypadku ściśle połączoną z perswazją. Można odnieść mylne wrażenie, iż w ciągu dynamicznego rozwoju mediów ich twórcy wykorzystali i do końca wyeksploatowali wszystkie możliwe schematy komunikacyjne, co musiałoby powodować zjawisko zmęczenia i uodpornienia się odbiorców na wszelkie formy pozyskania ich ciekawości. A jednak Autor udowadnia młodemu adeptowi dziennikarstwa, iż tym bardziej winien on walczyć o to, by jego przekaz perswazyjny był zbudowany wyjątkowo profesjonalnie, a jednocześnie by wyróżniał się swoją wyjątkowością, by wnosił coś nowego, by był kreatywny, a więc twórczy, odkrywczy. Można się tego nauczyć, wymaga to jednak poznania złożonego instrumentarium jakim należy się posługiwać. Piotr Lewandowski zaczyna od ukazania zasadniczych, klasycznych i dominujących form występujących we współczesnej pracy dziennikarza prasowego. Przedstawia materię artykułu publicystycznego, felietonu, recenzji, komentarza, dziennika i reportażu publicystycznego. Pokazuje w jaki sposób wykorzystuje się w nich środki stylistyczne, które wypracowane zostały w literaturze i retoryce, a więc głęboko tkwią w kulturowym podglebiu z którego wyrasta także dziennikarstwo. Najczęściej jednak takie "narzędzia" wymagają twórczej adaptacji, precyzyjnego przystosowania do formalnych schematów właściwych dla dziennikarstwa. P. Lewandowski otwiera przed oczami zdumionego adepta dziennikarstwa rozmiary bogactwa z którego może on czerpać bez końca jeśli zrozumie jaki ogrom kreatywnych i perswazyjnych form zawiera literatura i te obszary aktywności twórczej człowieka, które wykraczają poza klasyczny język i wnikają w inne formy obrazowania i ekspansji poznawczej człowieka. Jednak Autor na pierwszym miejscu stawia praktyczny wymiar przekazywanej wiedzy. Uczy w jaki sposób tworzyć formy publicystyczne, które mają silny ładunek perswazyjny. P. Lewandowski daje do ręki młodego adepta dziennikarstwa szereg sprawdzonych form z obszaru retoryki i erystyki. Podsumowaniem jego wielce kompetentnego poradnika jest świetne ukazanie teoretycznych i praktycznych ograniczeń i możliwości wywiadu prasowego. Przedstawia pomysły w jaki sposób ograniczenia formalne właściwe dla wywiadu prasowego wykorzystać kreatywnie i uczynić z nich ich silną stronę takiej formy wypowiedzi. Niezwykłe możliwości wywiadu, jako formy dziennikarskiego przekazu, ukazał Johann Peter Eckermann w swoich "Rozmowach z Goethem", ale to przecież Platonowi zawdzięczamy wykazanie jak silną formą perswazyjną i kreatywną jest dialog jako forma interakcji między ludźmi. W ślad za nim poszło tysiące innych genialnych umysłów. Z tego niewyczerpanego bogactwa czerpią dziś także dziennikarze sięgający po wywiad jako szczególnie gorącą formę interakcji z odbiorcą. P. Lewandowski przedstawił w sposób wyjątkowo jasny, a przy tym praktyczny, metody skutecznego budowania i wykorzystania wywiadu, a także tworzenia jego wewnętrznej narracji.

Otrzymujemy dzieło, które jest nie tylko świetnym poradnikiem warsztatowym dla młodych adeptów dziennikarstwa, ale też uczy kreatywności i odkrywa tajniki techniki użytkowej pozwalającej na stałe doskonalenie swoich umiejętności oraz twórcze wykorzystywanie literackich, kulturowych i komunikacyjnych "narzędzi" istniejących w naszym cywilizacyjnym dziedzictwie.

Piotr Grochmalski