Jak tłumaczyć dzieciom matematykę. Poradnik nie tylko dla rodziców

Recenzje książki: Jak tłumaczyć dzieciom matematykę. Poradnik nie tylko dla rodziców (5)

1. QulturaSlowa Justyna Gul

   Matematyka jest królową nauk – i choć wszyscy mający z matematyką problemy z pewnością negować będą to stwierdzenie, a jednak jest ono faktem. Niestety, system nauczania, a niekiedy i podejście nauczyciela sprawiają, że tak naprawdę większość osób matematyki nie lubi, a za tym stosunkiem do niej, idą negatywne oceny. Zresztą wyniki matur pokazują, że w Polsce rzeczywiście mamy z matematyką problem i nie dotyczy on tylko uczniów, ale i rzutuje na nauczycieli, podważając może nie tyle ich kompetencje, co sposób przekazywania wiedzy. Czy zatem można „zarazić” dziecko miłością do matematyki? Jak tłumaczyć zawiłe równania, geometryczne zagadki, całki czy potęgi, by stały się one zrozumiałe dla dzieci? Okazuje się, że jest na to sposób. Świadczy o tym publikacja Wydawnictwa Helion, pt. „Jak tłumaczyć dzieciom matematykę”. Autorka, Danuta Zaremba, stworzyła ten „poradnik nie tylko dla rodziców”, że by przekonać nas, że „matematykę można dzieciom przybliżyć”. Trzeba znaleźć tylko odpowiedni klucz do ich umysłów (a raczej odpowiedni wzór) i pokazać, że nie tylko wcale nie jest ona straszna, ale nawet … całkiem fajna, a już na pewno logiczna. Tyle tylko, że trzeba zrezygnować z górnolotnych wyrażeń, nic nie mówiących definicji, na rzecz języka potocznego i odwoływania się do własnych doświadczeń. Materiał zawarty w książce dotyczy dzieci w wieku szkolnym, ale jestem przekonana, że i studenci (szczególnie ci, którzy w szkole mieli problemy z matematyką), z niej skorzystają. Poradnik składa się z ośmiu oddziałów, z których każdy (poza pierwszym), prezentuje odrębny dział matematyki. Można po nią sięgać zatem w przypadku pojawienia się nowej partii materiału, wprowadzania nowych pojęć, ale i przed klasówką czy maturą. O ile poszczególne rozdziały będą nam służyły w różnym czasie, warunkowanym programem nauczania, to lekturę poradnika koniecznie należy rozpocząć od rozdziału pierwszego. Autorka pokazuje w nim różnice w myśleniu i postrzeganiu rzeczy, występujące pomiędzy uczniem, a nauczycielem / rodzicem. Stąd problemy w zrozumieniu poszczególnych zagadnień, a w konsekwencji … negatywne stopnie. Wraz z Danutą Zarembą wkroczymy w ten piękny i logiczny świat matematyki, oparty na określonych regułach i niezmiennych zasadach. Zagłębimy się w świat rachunków – cyfr, liczb, osi liczbowej, dodawania, odejmowania (i kolejności tych działań). Zajmiemy się również mnożeniem i dzieleniem, a także … znienawidzonymi (do tej pory) zadaniami tekstowymi. Poznamy świat ułamków, będziemy je skracać i rozszerzać, dodawać i odejmować, mnożyć i dzielić, dowiemy się też jak wykonywać działania na ułamkach w postaci dziesiętnej, a także jak obliczyć procent. Odkryjemy również fenomen geometrii, przybliżymy sobie pojęcie odcinków i prostych, będziemy mierzyć długość oraz kąty, poznamy rodzaje trójkątów, czworokątów, zajmiemy się obliczaniem pól i obwodów. Nauczymy się też wykonywać działania na liczbach ujemnych, będziemy też próbować (i to z pozytywnym skutkiem) zrozumieć algebrę oraz zagłębimy się zależności pomiędzy wielkościami, poznając układ współrzędnych i rysując wykresy funkcji. Mimo obszernej tematyki zawartej w poradniku, to nie merytoryczna strona książki, ale właśnie sposób przekazu czyni są niezwykle cenną pomocą w nauczaniu / uczeniu się matematyki, i to nie tylko w dobie nauczania online. Tak inna od nużących wywodów zawartych w podręcznikach publikacja sprawia, że nie tylko pewne definicje, pojęcia, działania stają się klarowne, ale odkrywamy też, że matematyka może być naprawdę fascynująca!

2. dojrzalakobieta.pl _Magdalena Kukurowska_

   Matematyka nie cieszy się zbyt dużą sympatią uczniów. Ten przedmiot bywa utożsamiany z katorżniczą pracą. Tymczasem praca z ułamkami i trójkątami może stanowić przyjemność!
   
   „Jak tłumaczyć dzieciom matematykę?” zawiera cenne wskazówki, dzięki którym najmłodsi sprawnie przyswajają nowe wiadomości. Nadmiar danych potrafi przytłoczyć dorosłych, toteż warto dozować informacje. Tempo nauki musi odzwierciedlać predyspozycje dziecka.
   
   Maluchy, w odróżnieniu od dorosłych, nie radzą sobie z abstrakcyjnymi pojęciami. Dziecko nie rozumie, dlaczego musi uczyć się o procentach, skoro nie może ich dotknąć. Podając nowe informacje, warto pokazać podopiecznemu ich praktyczne zastosowanie.
   
   Ułamki można wytłumaczyć, posługując się przykładem tortu, który dzielimy na równe kawałki. Kiedy „legendarna” 1/4 staje się cząstką ulubionego ciasta, dziecko widzi, że matematyka stanowi użyteczną dziedzinę nauki.
   
   Z poradnikiem „Jak tłumaczyć matematykę?” powinni zapoznać się rodzice, których dzieci uczęszczają do podstawówki oraz nauczyciele szukający nietuzinkowych pomysłów na przekazanie wiedzy.

3. mnz.pl Aneta Stawiszyńska-Marciniak, 2014-03-21

   Jak to często mam w zwyczaju, zanim podzielę się własną refleksją na temat przeczytanej książki, przytoczę słowa Wydawcy mające krótko ją opisać jednocześnie zachęcając do lektury: „Ta książka jest przeznaczona dla rodziców, których pociechy uczęszczają do szkół podstawowych i gimnazjów. Przyda się również nauczycielom, którzy szukają nieszablonowych pomysłów, by pomóc uczniom oswoić świat ułamków i wielokątów, a także całej reszcie, żyjącej w przekonaniu, że matematyka jest tylko dla wybranych”.
   
   Skoro tradycji stało się zadość, przejdę do konkretów i wyrażę subiektywną opinię oraz odpowiem na pytanie czy warto kupić i przeczytać książkę Jak tłumaczyć dzieciom matematykę? czy nie?
   
   Jestem z pokolenia, w którym matematyka to był przede wszystkim wzór, regułka i „miliony” zadań do rozwiązania. Dziś zaś widzę jakiś bałagan w tym ścisłym przedmiocie. Rozbudowane treści, ilustracje i „ułatwienia”, które, tak na marginesie, niekoniecznie wskazują szybszy i łatwiejszy sposób rozwiązania zadania. Sporo się zmieniło i nagle okazuje się, że nie ma jak pomóc dziecku, bo nasze metody nie są już stosowane. (To oczywiście pewne uproszczenie). I Tu w sukurs może przyjść właśnie książka pani Danuty Zaremby. Choć, po prawdzie nie zda się ona na wiele o ile nie sięgną do niej również nauczyciele.
   
   Dlaczego? Czy pani Danuta Zaremba „odkrywa Amerykę”? Czy wprowadza jakieś rewolucyjne metody? Otóż nie. Ona jedynie przypomina, że dziecko na poszczególnych etapach rozwoju ma ograniczone możliwości poznawcze. (Zostawmy na boku geniuszy). Nie ma więc sensu już na dzień dobry zarzucać pierwszoklasistę stricte matematyczną nomenklaturą, wzorami i precyzyjnymi regułami. Na początku należy postawić na dziecięcą logikę i intuicję i podążając za nimi jedynie korygować błędy. Bo dzieci wcale nie muszą się na matematyce męczyć. Jak pisze sama autorka „ Matematykę można dzieciom przybliżyć! Wystarczy, że nawiążemy do ich własnych doświadczeń, pozwolimy im posługiwać się ich własnym językiem, a przede wszystkim będziemy się odwoływać do zdrowego rozsądku.”
   
   I ta książka to nic innego jak wskazanie sposobów na przeprowadzanie naszych pociech przez kolejne stopnie wtajemniczenia. Krok po kroku. Bez zadęcia za to w bardzo praktyczny sposób. Według mojej oceny książka przyda się w każdym domu, w którym są dzieci w wieku szkolnym. Zdecydowanie warto ją mieć nawet, jeżeli rodzic matematykę ma w małym paluszku. Danuta Zaremba rzuca bowiem światło na to, dlaczego niektóre dzieci nie lubią matematyki, wskazuje pułapki i błędy nauczycieli oraz rodziców. Skromne wydanie, bez efektowanych ilustracji i przyciągającej wzrok okładki kryje w sobie wartościową treść. Konkretną i pomocną.
   
   Autorka nie stara się udowodnić swej wyższości nad czytelnikiem. Matematykę sprowadza na ziemię, osadza w realiach dnia codziennego i podtyka sposoby na to jak bez fachowego (a dla dziecka niezrozumiałego) żargonu wyjaśniać dziecku istotę królowej nauk.
   
   Jeżeli debiutant w szkole nie do końca widzi różnice pomiędzy cyfrą a liczbą pani Zaremba podpowie jak mu ją wytłumaczyć. Pokaże, na czym polega dodawanie i odejmowanie, przybliży ułamki i procenty. Wytłumaczy, czemu do geometrii lepiej używać gładkiego zeszytu zamiast zeszytu w kratkę. Wyjaśni dlaczego ułamki najlepiej wprowadzać odnosząc się do koła i jego wycinków (oczywiści najlepiej wyciętych z kartonu ; ). Przestrzeże przed niepotrzebnym wprowadzaniem x i nawiasów. Podkreśli wagę eksperymentu i doświadczenia, oraz tego jak ważne jest by dziecko samo odkryło istotę zagadnienia, sposób rozwiązania zadania.
   
   Jest tu 8 rozdziałów podzielonych na podrozdziały. Wiedza jest stopniowana. Od podstaw po bardziej złożone kwestie. Wszystko napisane w bardzo przystępny sposób. Dużo przykładów. Autorka stara się zilustrować zarówno błędy popełniane przez dzieci jak i te popełniane przez dorosłych oraz podsunąć sposób wprowadzania konkretnych tematów by było miło łatwo i przyjemnie (oczywiście na tyle, na ile matematyka daje takie możliwości).
   
   Nie jest to rodzaj poradnika, który można przeczytać od ręki na jednym wdechu. Tu nie ma nieistotnego wodolejstwa typowego dla innych poradników, szczególnie tych kierowanych do rodziców. Nie ma ideologii. Są fakty i konkrety. Przez to, całość wymaga skupienia. Przystępny język ułatwia, co wcale nie oznacza, że nie trzeba czytać z uwagą. To jest przecież książka, która ma nauczyć jak uczyć ;) Polecam czytanie na raty a najlepiej stosownie do potrzeb. Można zapoznać się z książką a później w razie pojawienia się problemów sięgać do właściwego rozdziału. Można też z pomocą pani Zaremby utrwalać z dzieckiem wiedzę szkolną niezależnie od tego czy uczeń zgłasza jakiś problem czy nie. (Oczywiście o ile nauczyciel jest jednostką otwartą i nie uważa, że tylko jego sposób nauki jest właściwy i słuszny, inaczej mogą momentami pojawić się kłopoty).
   
   Czy wszystko, co proponuje autorka jest dobre? To trzeba oceniać w kontekście pracy z konkretnym dzieckiem. Dla takiej „starszej pani” jak ja przyzwyczajonej do starych wzorów i regułek niektóre metody były zbyt „dziwne”. Niepotrzebne. Ale przecież książka ma pomóc dzieciom a one postrzegają świat inaczej. Poza tym autorka wcale nie narzuca określonych sposobów. Cały czas powtarza, że choć istnieją pewne zasady, których trzeba przestrzegać to w sumie w matematyce jest sporo miejsca na swobodę, pomysłowość. Grunt to myśleć logicznie i szukać najprostszej metody.
   
   Zastanawiam się czy starsze dzieci mogą same korzystać z książki „Jak tłumaczyć dzieciom matematykę”? U nas na pewno nie. Mój szóstoklasista sięgnął po nią na fali przygotowań do egzaminu, ale szybko odłożył na półkę. W Jego przypadku jest to reakcja w zasadzie odruchowa na widok czegokolwiek, co z matematyką ma związek. Jest idealnym przykładem dziecka, które uczono według określonego schematu, niekoniecznie uwzględniającego jego możliwości pojmowania i humanistyczne predyspozycje. Czasem, gdy muszę coś Mu wytłumaczyć wyraźnie widzę, że On kompletnie „nie widzi” tego, co robi. Nie wie jak odnieść wzór, regułę czy zadanie do świata rzeczywistego by ułatwić sobie życie. Więc zmaga się z tematem bez jakiejkolwiek przyjemności. Czy książka pomoże mi pomóc Jemu? Nie mam pewności jednak jej przeczytanie pokazało mi, dlaczego nie rozumiem, że dziecko moje nie rozumie czegoś w mojej ocenie oczywistego. Oby wiedza ta dała pozytywne rezultaty przy młodszych.

4. sosrodzice.pl Dorota, 2014-02-20

   Na odwrocie znajduje się przewrotna maksyma:
   
   „Po co ludzie uczą się matematyki? Żeby uczyć matematyki innych” Hugo Steinhaus
   
   Prawda, że coś w tym jest? W codziennym życiu wystarczy znajomość podstawowych działań. W szkole natomiast wymaga się od nas dużo więcej….i to „więcej” często jest powodem problemów.
   
   Trudna jak matematyka?
   
   Nie jestem wyjątkiem. Jak wielu moich rówieśników zostałam zakładnikiem złego systemu nauczania. Komuś się nie chciało, kto inny może miał wiedzę, nawet pasję, ale za to nie miał pojęcia, jak przekazywać informacje, by były ona zrozumiałe dla dzieci czy młodych osób. Dlatego mimo prawdziwej chęci uczenia się matematyki w szkole podstawowej (ośmioletniej), w liceum bywało różnie. Nie wszystko było już tak oczywiste i proste.
   
   Niewiele zmieniło się od czasów, kiedy uczyłam się matematyki w szkole. Nadal przedmiot ten jest często powodem wielu niejasności i…przyczyną zaległości na innych lekcjach. Dzieciaki (te większe i mniejsze) wprost przyznają, że matematyka jest trudna. Zmuszeni do nauki regułek i do szybkiego zdobywania wiedzy, nie są uczeni myślenia, co szybko się na nich mści: na nich i na całym systemie. Niezrozumiała matematyka odbija się czkawką na lekcjach chemii czy fizyki.
   Zmiana myślenia?
   
   Jak temu zaradzić? Danuta Zaremba przygotowała książkę dla rodziców dzieci, które uczęszczają do szkół podstawowych i gimnazjów. Poleca ją również nauczycielom, którzy szukają wsparcia i nieszablonowych pomysłów.
   
   Czy robi to dobrze?
   Co sądzę o tym poradniku?
   
   Przyznam szczerze, że nigdy nie byłam szczególną entuzjastką świata liczb. Nie będę w tym miejscu wypisywać powodów, dlaczego tak jest.
   
   Chciałabym napisać co innego. Mianowicie, że Autorka tej pozycji robi coś niesamowitego. Wciąga czytelnika w świat matematyki już od pierwszych zdań. Wskazuje na wiele paradoksów, trudności terminologiczne, kłopoty z „rozumieniem na chłopski rozum”, czyli intuicyjnie oraz zgodnie z zasadami klasycznej matematyki. Robi to w taki sposób, że zyskuje moją sympatię i przekonuje, by czytać dalej.
   
   Tłumacząc najczęściej pojawiające się błędy, nauczycielka o długoletnim doświadczeniu w zabawny, a przy tym lekki sposób wysyła komunikat: „dasz radę”. Aż pojawia się żal, że nie trafiło się na takiego nauczyciela w swojej „karierze szkolnej”.
   
   Podsumowując: polecam wszystkim, zwłaszcza tym, którzy mierzą się z problemami własnych dzieci, tym, którzy chcą pomóc najmłodszym w zrozumieniu królowej nauk oraz wszystkim, którzy chcą nadrobić zaległości…po latach. Tak dla odświeżenia i giętkości umysłu.

5. dojrzalakobieta.pl Magdalena Kukurowska

   Matematyka nie cieszy się zbyt dużą sympatią uczniów. Ten przedmiot bywa utożsamiany z katorżniczą pracą. Tymczasem praca z ułamkami i trójkątami może stanowić przyjemność!
   
   “Jak tłumaczyć dzieciom matematykę?” zawiera cenne wskazówki, dzięki którym najmłodsi sprawnie przyswajają nowe wiadomości. Nadmiar danych potrafi przytłoczyć dorosłych, toteż warto dozować informacje. Tempo nauki musi odzwierciedlać predyspozycje dziecka.
   
   Maluchy, w odróżnieniu od dorosłych, nie radzą sobie z abstrakcyjnymi pojęciami. Dziecko nie rozumie, dlaczego musi uczyć się o procentach, skoro nie może ich dotknąć. Podając nowe informacje, warto pokazać podopiecznemu ich praktyczne zastosowanie.
   
   Ułamki można wytłumaczyć, posługując się przykładem tortu, który dzielimy na równe kawałki. Kiedy “legendarna” 1/4 staje się cząstką ulubionego ciasta, dziecko widzi, że matematyka stanowi użyteczną dziedzinę nauki.
   
   Z poradnikiem “Jak tłumaczyć matematykę?” powinni zapoznać się rodzice, których dzieci uczęszczają do podstawówki oraz nauczyciele szukający nietuzinkowych pomysłów na przekazanie wiedzy.

więcej recenzji

ukryj recenzje