Słowo i świat. Globalizacja w literaturze i literaturoznawstwie

Spis treści książki

Wstęp. Globalizacja, poetyka, komparatystyka 11

 

Rozdział I. Doświadczenie globalizacji wobec (teorii) literatury. Koncepcja Weltliteratur i jej współczesne reinterpretacje 51

1. 1. „Oddolne” i „odgórne” badania nad globalizacją 51
   2. Doświadczenie globalizacji 55
   3. Prywatna rewolta w przestrzeni kapitału: Cosmopolis Dona DeLillo 60
   4. Romantyczny uniwersalizm a problemy współczesne: Weltliteratur J.W. Goethego 69
   5. World Literature – „literatura światowa” w czasach globalizacji 77
   6. „Inność” kultury, „obcość” świata i pułapki „globalnej” komparatystyki 82
   7. Nadzieje i obawy literaturoznawczej refleksji nad globalizacją 88

 

Rozdział II. Hermeneutyka świata – czyli problem definicji 91

1. 1. Między przedmiotem a metodologią – redefinicja literatury, przewartościowanie literaturoznawstwa 91
   2. „Tekst” i „dzieło” w dobie globalizacji. O linearnej petryfikacji „tekstu” 96
   3. Od narodu, przez kulturę do świata – czyli globalizacja w tekście linearnym 99
   4. Hermeneutyka w dobie globalizacji. „Kosmo-hermeneutyka” i „tekst-sam-w-sobie” 104
   5. „Linearność” jako wyznacznik genologiczny i konwergencja „starego” z „nowym”. Graphs, maps, trees Franco Morettiego (analiza subwersywna) 112
   6. Literatura jako „strefa kontaktu” i literackie „utrwalanie” świata. Świderski, Škvorecký, Houellebecq 119
   7. „Lokalność” tekstu – „globalność” hipertekstu. Przyczynek do porównawczej analizy linearnego i nielinearnego modelu lektury 125
   8. „Strefa kontaktu” i „tekst jako laboratorium” – czyli o poznawczej współzależności literatury i literaturoznawstwa 129

 

Rozdział III. Hermeneutyka wspólnoty – czyli problemy przekładu 133

1. 1. Przekład jako siła sprawcza globalizacji 133
   2. Global studies a myśl postkolonialna. O globalności języka angielskiego 135
   3. Problemy przekładu na język globalny. Laments Heaneya/Barańczaka a Treny Kochanowskiego 141
   4. Przekład jako metafora (globalnej) „obcości” 155
   5. Przekład i „nie-przekład” w sieci literatury światowej 169

 

Rozdział IV. Globalność wyobrażona– problemy selekcji i reprezentacji 177

1. 1. Przekład jako interpretacja – interpretacja jako przekład 177
   2. Ciało, język i instytucja. Globalne usytuowanie poznającego podmiotu 180
   3. Generalizacja jako stadium rozumienia 192
   4. Komparatystyka jako „moderowanie kanonu” 194
   5. Absorpcja i opór jako bieguny interpretacji. Modernizm, postmodernizm i zachodnie systemy literackich wartości w dwóch powieściach chińskich (czytanych po polsku) 197
   6. „Kicz literatury światowej” i „globalny” problem reprezentacji 210

 

Rozdział V. Powrót „systemów–światów”? Globalna ironia i problemy realizmu 217

1. 1. Literacki „system–świat”. Propozycja kategorii porządkującej 217
   2. Problemy „globalnej ironii”. Słownik chazarski i Życie Pi 222
   3. „Planetarność” globu – „globalność” planety 228
   4. Patrzeć przez „lunetę słów” – Umberto Eco, Wyspa dnia poprzedniego 232
   5. Dywersyfikacja zamiast separacji – Eleanor Catton, Wszystko, co lśni 243
   6. „Mapa wyobrażonej ojczyzny” – Białe zęby Zadie Smith i „realizm histeryczny” 250
   7. Globalizacja, ciało, wspólnota – Ignacy Karpowicz, ości (realizm histeryczny II) 267

 

Rozdział VI. Neue Weltliteratur. Globalizacja i literatura wielojęzyczna 279

1. 1. Globalne wymiary „hybrydowości” 279
   2. Problematyka „trzeciej przestrzeni” 282
   3. „Hybrydowość” jako miara pozornej homogeniczności kultury 288
   4. NLŚ jako kategoria interpretacyjna. Sońka Ignacego Karpowicza i Lost in Translation Evy Hoffman 294
   5. W „migotliwym tańcu” punktów odniesienia – scalanie tożsamości a scalanie kultury (Hoffman i Karpowicz II) 300
   6. Świat widziany z Królowego Stojła – „forma życia”, czyli postać literacka w globalnej sieci zależności (Hoffman i Karpowicz III) 307
   7. W matni kultur i języków – stan poznawczego niezdeterminowania w globalnej procedurze rozumienia 312

 

Zakończenie. Globalny everyman– albo „przekładaniec” 319

Bibliografia 337

Streszczenie 351

Summary 353

Indeks 355

Od redakcji 363

pokaż cały spis treści

ukryj recenzje